Ενότητα 1η: Υποκείμενο

Υποκείμενο είναι εκείνο για το οποίο γίνεται λόγος στην πρόταση και βρίσκεται πάντα σε ονομαστική πτώση. Ωστόσο είναι δυνατόν σε μία πρόταση να έχουμε πολλά υποκείμενα. Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις το υποκείμενο παραλείπεται.

 Π.χ. Ο Πέτρος είναι επιμελής μαθητής.

Μορφή υποκειμένου

Το υποκείμενο μπορεί να είναι:

• ουσιαστικό

Π.χ. Οι μαθητές διαβάζουν τα μαθήματά τους.

• επίθετο

Π.χ. Οι κακοί κάποτε τιμωρούνται για τις πράξεις τους.

• αντωνυμία

Π.χ. Εγώ πάντα ανησυχούσα για σένα.

• αριθμητικό

Π.χ. Οι τρεις τους δούλευαν μαζί έως αργά.

• μετοχή

Π.χ. Οι προπορευόμενοι δεν αντιλήφθηκαν το ατύχημα.

• επίρρημα

Π.χ. Οι γύρω του τον επηρέαζαν πάντοτε.

• ολόκληρη πρόταση (σε τριτοπρόσωπα ρήματα, π.χ. λέγεται, επιτρέπεται, απαγορεύεται, διαδίδεται, πρέπει κ.ά.)

Π.χ. Είναι εύκολο να πνιγεί όποιος κολυμπάει με γεμάτο στομάχι.

• οποιοδήποτε κλιτό ή άκλιτο μέρος του λόγου που συνοδεύεται από άρθρο και λαμβάνεται ως ουσιαστικό

Π.χ. Το παίζω είναι ρήμα.

Πηγή: Ι.ΕΛ. Πλατφόρμα για τη διδασκαλία της γλώσσας